Irena Stawińska
Rok 1965 przyniósł jej duży sukces. Na I Wystawie Sztuki Współczesnej i Nowoczesnej w Rzymie, zorganizowanej przez „Włoski Związek Bojowników o Wolność” otrzymała nagrodę honorową - medal i puchar miasta Rzymu za kompozycję pt. „Powstanie Warszawskie”.
Liczne jej prace znajdują się w wielu kościołach w Polsce, jak np. duży witraż w sali katechetycznej w Wawrze Warszawskim, dwa witraże w bibliotece kościoła Św. Anny w Warszawie oraz dwie Drogi Krzyżowe; jedna w seminaruim przy kościele Św. Józefa w Warszawie, druga w kościele w Mrozach koło Warszawy.
Zuzana Simurdova-Warszynski
Z wielu jej ekspozycji zagranicznych wymieńmy uczestnictwo w pokonkursowej wystawie na portret w Musee Marmottan – Paryż 71 r. oraz ekspozycje w merostwie - Paryż 79 r. Wiele Jej prac znajduje się w prywatnych kolekcjach we Włoszech i Francji, w USA, Wielkiej Brytani i Szwecji, jak również w Polsce w Muzeum Narodowym w Warszawie i Muzeum Regionalnym w Płocku. We wrześniu 1980 r. podczas pobytu w Rzymie podarowała Ojcu Św. Janowi Pawłowi II obraz „Ukrzyżowanie Chrystusa”.
Wypowiedzi o Artystce z Jej archiwum:
Ciemny, stonowany koloryt, linie kreślone z dużym rozmachem są pełne ekspresji i wyrazu. Twarz skupiona, przymknięte oczy, ręce dotykają fortepianu i rozlega się „IX symfonia” Beethovena. Wiolonczelistka zastygła w bezruchu, skrzypek i flecistka czekają na rozpoczęcie koncertu, koncertu jakiego jeszcze nie było. Muzycy stroją instrumenty - wielka wystawa obrazów muzycznych zaraz się rozpocznie.
Talent, wrażliwość i najwyższe) klasy uduchowienie, to za mało, żeby określić malarstwo Ireny Stawińskie, jednej z najbardziej utalentowanych artystek naszych czasów. Irena poświęciła się sztuce i malarstwo jest jej szczęściem, chlebem i celem życia. Stawińska wiedzie pustelnicze życie w prowincji Quebec w Kanadzie, większość czasu maluje, a resztę spędza w kościele na modlitwie i kontemplacji, dlatego też wiele Jej prac ma tak dużo elementu sakralnego.
Margaret Berczyński
...........Ukrzyżowanie Antrakt w filharmonii
Pracownia Ireny Stawińskiej zawieszona jest dużymi płótnami olejnymi. Jedne już skończone, inne czekają na odpowiedni nastrój autorki, aby otrzymać ostateczną formę ilustrującymi kirunek zainteresowań. W pracach zauważyć mozna charakterystyczny rys, wspólny dla wszystkich obrazów: tematem są przeważnie postacie ludzkie. portrety młodych dziewcząt, „Dziewczyna z wilonczelą”, „Zamyślona”, „Cyganka”, uchwycone w ruchu, często zadumane, ale zawsze pełne wdzięku i harmonii. Bogata kolorystyka, interesująca, śmiała kompozycja plastyczna stanowią ich główne zalety.
W warszawskim „Salonie debiutów” odbył się w styczniu wernisaż malarstwa Ireny Stawińskiej, Jej pierwsza indywidualna wystawa. Autorka miała duży kłopot z wyborem prac. Chciała zaprezentować wszystkie ostatnie, wybrała jednak trzynaście prac olejnych, cztery pastele i cztery rysunki tuszem, wykonane w Paryżu, gdzie przebywała latem 1966 r.
La Malbaie Skrzypek
Irena woli malować olejno, ma wtedy większe pole do wypowiedzi malarskiej, lecz Jej rysunki tuszem są niemniej interesujące i wartościowe. Jest w nich wdzięk, lekkość i delikatne światło. Przeważnie są to tematy architektoniczne „Organy w St. Eustache”, „Notre Dame de Paris”, „St. Etienne du Monde”, „Pont Neuf”. Prace utrzymane są w odcieniach szaro-zielono-złocistych, doskonale oddają fakturę starych, pokrytych patyną murów. Delikatna, nerwowa kreska, subtelny, pastelowy koloryt, koronkowa, lekka kompozycja sprawiają, że nad tymi rysunkami pragniemy zatrzymać się dłużej.
W październiku 1966 brała udział w I Festiwalu Sztuk Pięknych, zaś w grudniu 66. prezentowała swe prace na Przeglądzie Malarstwa i Grafiki w „Zachęcie”. Przyglądam się jeszcze raz obrazom i rysunkom Ireny. Jest w nich spokój, ciepło, a jednocześnie siła i dynamizm. Wzrok mój zatrzymuje się na pięknej „Martwej naturze z białymi kwiatami”. Delikatna gałązka, pokryta drobnymi białymi kwiatami jako motyw centralny, na tle soczystej, ciemnej czerwieni. Jest w tym coś z atmosfery starych japońskich miniatur, pełnych wdzięku i poezji.
Jadwiga Czerwińska
.........................Muzycy .................. Oratorium Św. Józefa
Relacja ze spotkania:
Organizując „Spotkania Podróżnicze”, kilkanaście lat temu zapraszałem montrealskich twórców, aby po spotkaniach prezentowali swoje prace. Rozpoczynając cykl „Są Wśród Nas” w 2007, jakoś nie widziałem całych spotkań poświęconych artystom-malarzom, ponieważ wychodziłem z założenia, iż wernisaże pełnią tę rolę. Dopiero latem ubiegłego roku Mariola Nykiel (malarka) przekonała mnie, że oprócz prezentowania obrazów, artyści ci mogą więcej powiedzieć o sobie, o swojej pracy twórczej i o swoich innych zamiłowaniach. Zdecydowałem zaprosić Irenę Stawińską i Janusza Migacza jako „Gości Wieczoru”.
Każdy z nich miał 40 minut do zaprezentowania swojej twórczości. W ramach tzw. „ilustracji muzycznej” – stałej formuły cyklu, wystąpiła pianistka Zuzana Simurdova-Warszyński, absolwentka Akademii Muzycznej w Brnie, oraz University of Leeds oraz Universite de Montreal i Concordia University (żona pianisty, Mikołaja Warszyńskiego). Wykonała na zakupionym ostatnio przez Konsulat RP fortepianie trzy Ballady Fryderyka Chopina: F-dur na początku spotkania, AS-dur po pierwszej części i g-moll pod koniec spotkania. Wysłuchaliśmy pięknych utworów, wykonanych zgodnie z duchem chopinowskiej muzyki. Pani Zuzana jest skromną, czarującą kobietą i prezentuje bardzo wysoki poziom.
Pierwsza część spotkania poświęcona była Irenie Stawińskiej. Najpierw obejrzeliśmy na dużym ekranie film o naszej Artystce, wyprodukowany przez Muzeum w Cherleviox. Mieszkała Ona wtedy w tym mieście (400 km na północny-wschód od Montrealu) prawie 16 lat. Dlaczego akurat tam? Wybrała sąsiedztwo klasztoru kontemplacyjnego „Les petits freres de la Croix” (Zakon Braci Krzyża), aby każdego dnia mogła do niego chodzić i w samotności modlić się i medytować. Pani Irena przypomniała słowa Ojca Świętego, Jana Pawła II, według którego „pół godziny dziennie dobrej adoracji jest ważniejsze od wielu innych rzeczy”. Reżyserowi tego programu udało się zrealizować swój cel, ponieważ znalazł osbę, która żyje inaczej, dla której oprócz przysłowiowego chleba i pieniędzy ważniejsze są inne rzeczy: świat wewnętrzny, pomoc innym w sferze duchowej. Artystka stara się przekonać oglądających ten program, że najważniejszą rzeczą w życiu jest „bycie sobą”.
Od lewej: Janusz Migacz, Zuzana Simurdova-Warszynski, Jerzy Adamuszek, Irena Stawińska
Drugi pokazany film produkcji Radio Canada był jednym z cyklu reportaży o sztuce, filozofii i religii. Tym razem realizator znalazł kogoś, kto mógł dużo powiedzieć o ikonach i o ikonografii. Pani Stawińska jest jedną z nielicznych malarzy w Kanadzie, którzy piszą ikony (Artystka przypomniała, że przy tworzeniu ikon używamy czasownika „pisać”). Zwróciła uwagę, że w pisaniu ikon najważniejsza jest wiara – wiara czynna. Duchowość Pani Ireny motywuje Ją do pracy twórczej. Jest Artystką, która szczyci się totalną abstynencją. Jeżeli ktoś uważa modlitwę i medytację jako środek dopingujący, to właśnie nasz Gość Wieczoru w taki sposób czerpie dodatkową energię. Fakt, że Radio Canada zainteresowało się twórczością polskiej malarki, mówi sam za siebie. Świadczy o Jej talencie i specyficznej twórczości – w zasadzie każdy kto uważa się za artystę-malarza winien mieć swój styl. Oba filmy-wywiady były prowadzone w języku francuskim, który Pani Irena ma bardzo dobrze opanowany.
Kiedyś „Wspólnota religijna” (oddział prowincji Quebec) zorganizowała konkurs dla artystów, aby wypowiedzieli się pisemnie, czym jest dla nich pasja. Wygrała go Pani Irena i na spotkaniu przeczytała nam część swojego „wypracowania”. Warte zapamiętania było Jej stwierdzenie, że pasja jest charakterystyczną cechą nie tylko mistyków i artystów, lecz wiini ją mieć wszyscy, którzy działają dla dobra wspólnego. Także Ci, którzy nie traktują swojej pracy zawodowej jedynie jako źródła dochodu, ale również służbą innym, służą wspólnocie.
Pani Stawińska również tworzy poezję i pisze teksty o charakterze filozoficzno-duchowym.
Osobno były pokazane zdjęcia Jej 30 wybranych obrazów i ikon z komentarzem do każdego dzieła; w jakich powstawały okolicznościach. Stworzyła ich od młodych lat bardzo dużo. A gdzie można je zobaczyć? Są w muzeach - o czym mówi Jej biogram. W Montrealu są w galeriach, w kawiarniach, a najwięcej jest ich w prywatnych domach i oczywiście w Jej mieszkaniu. Można zobaczyć zdjęcia obrazów na: http://biulpol.net/stawinska/ , a jeżeli ktoś chciałby z bliska obejrzeć Jej obrazy i ikony, można do Niej zadzwonić: (514 – 7624367) i umówić się na ich oglądanie. Irena Stawińska mieszka obok Oratorium Św Józefa. Myślę że to nie jest przypadek - takie miejsca muszą być w Jej sąsiedztwie.
Na spotkaniu obecny był Konsul RP, Tadeusz Żyliński. Poprosiłem go o kilka zdań na temat ostatnio zakupionego fortepianu. Konsul stwierdził, że na zakup tego dużych rozmiarów fortepianu Yamaha (wersja koncertowa) otrzymaliśmy pieniądze ze specjalnego funduszu MSZ. Fortepian prezentuje się wspaniale i oby nam służył przez długie, długie lata.
Na zakończenie spotkania poprosiłem Danutę Piasecką, u której w domu wisi na ścianach kilkanaście obrazów Ireny Stawińskiej, o wręczenie naszej Artystce wiązanki kwiatów. Wybór pani Piaseckiej nie był przypadkowy, ponieważ przyjaźnią się one od długich lat i można powiedzieć, że w pewnym sensie pani Danuta jest mecenasem Jej sztuki.
Stoją od lewej: Konsul Generalny RP, Tadeusz Żyliński i grupa przyjaciół Ireny Stawińskiej - Krystyna Rzepkowska, Bartek Rzepkowski, Danuta Piasecka, Lora Kempel, Piotrek Rzepkowski, Anna Moszczyńska. Klęczą od lewej: Janusz Migacz, Zuzana Simurdova-Warszynski, Irena Stawińska, Jerzy Adamuszek.
Od marca 2007, czyli od powstania cyklu ”Są Wśród Nas” istnieje witryna www.sawsrodnas.ca . Założył ją i bezpłatnie prowadził do końca 2011 Jacek Stomal. W imieniu wszystkich odwiedzających naszą stronę internetową i moim, dziękuję bardzo panu Stomalowi za poświęcenie swojego czasu i zaangażowanie społeczne.
Od stycznia 2012 stronę www.sawsrodnas.ca prowadzi Andrzej Leszczewicz, znany czytelnikom montrealskiego Biuletynu Polonijniego ze swoich comiesięcznych felietonów na tematy historyczne.
Konsulat RP w Montrealu jest gospodarzem cyklu i jego sponsorem. Jednak w tym roku ze względu na ograniczenia finansowe nie mógł opłacić naszej strony internetowej. Znalazł się sponsor, jest nim były „Gość Wieczoru”, pani Maria Zaścińska (spotkanie minione #21), która pokryła koszty utrzymania strony www.sawsrodnas.ca na kolejny rok. Dziękujemy pani Marii i życzymy jej dużo zdrowia!
Jerzy Adamuszek
Zdjęcia: Maria Jakóbiec
Filmował: Sławek Jonasz
Multimedia: Piotr Rzepkowski
Strona internetowa Ireny Stawińskiej: http://biulpol.net/stawinska
....
